Aanpak Watercrassula
Staatsbosbeheer, de provincie Fryslân, Wetterskip Fryslân en de gemeente Terschelling pakken samen de overlast aan van de watercrassula bij Midsland aan Zee om toekomstige schade en overlast te voorkomen. Voor de bestrijding van de watercrassula is er een financïële bijdrage vanuit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (POP3-subsidie).
Wat is watercrassula?
Watercrassula (Crassula Helmsii) is een waterplant die van nature niet voorkomt in Nederland. De plant is ingevoerd als aquarium- en vijverplant en heeft zich de laatste jaren razendsnel verspreid in West-Europa.
Watercrassula(externe link) kan groeien in het water en op de oever. De natte duinvalleien op Terschelling zijn een heel geschikte groeiplaats voor de plant, vanwege de vochtige omgeving en de zandige bodem.
De plant vermeerdedrt zich makkelijk en snel uit kleine delen van de plant, overwinteringsknoppen en uit zaad. Onderzoek heeft uitgewezen dat 3 mm watercrassula weer uit kan groeien tot een nieuwe plant.
Verspreiding van de plant vindt plaats door zaad of plantendelen, bijvoorbeeld via het water. Dieren zoals vogels kunnen ook voor verspreiding zorgen doordat er plantendelen aan poten kleven en zo meegenomen worden naar andere groeiplaatsen. Verspreiding via de mens gebeurt ook: in schoenprofielen en bandenprofielen bijvoorbeeld kunnen plantendelen blijven kleven en op die manier naar andere groeiplaatsen worden meegenomen.
De watercrassula vormt dichte 'tapijten' en kan ondiepe plassen, duinvalleien en sloten volledig overwoekeren. Het verdringt zo andere planten en leefruimte voor dieren. Ook voor de waterhuishouding heeft de woekerplant nare gevolgen.
De aanpak van watercrassula is moeilijk en is al vaak wetenschappelijk onderzocht. Het blijkt dat de plant een aantal kenmerken heeft waardoor deze zich steeds weer weet te redden, ondanks behandeling met hitte, herbiciden, zout water, lichtonttrekking etc. In dit rapport(externe link) van het wetenschappelijke onderzoeksbureau stichting Bargerveen naar de bestrijding van watercrassula in Noord Brabant is een opsomming van de verschillende methoden te vinden.
Werken in met watercrassula besmette gebieden
Aan het werk in besmet gebied? Lees hier wat je vooral wel en niet moet doen.
Bedreiging voor natuur en watersystemen
Bedreiging 1: natuur
De watercrassula vormt dichte 'tapijten'. Andere plantensoorten worden verdrongen. Bijzondere beschermde soorten die er nu nog voorkomen zijn bijvoorbeeld oeverkruid, dwergvlas en ronde zonnedauw (dit zijn allemaal rode lijstsoorten). Deze planten kunnen niet meer groeien op de plaatsen waar watercrassula de overhand heeft.
Doordat de soort het hele wateroppervlak kan bedekken, dringt er geen licht verder door in het water. Bovendien komt er minder zuurstof beschikbaar voor andere soorten. Hierdoor hebben andere watergebonden planten en -dieren geen kans meer. Denk hierbij aan de (larven van) de rugstreeppad en diverse libellensoorten.
Een groot deel van de natuur op Terschelling is aangewezen als Natura 2000 gebied. De verschillende planten- en bijbehorende dierengemeenschappen (habitats) in Natura 2000 gebied worden beschermd, vanwege het grote belang van deze habitattypen. De watercrassula vormt een grote bedreiging voor het habitattype ‘vochtige duinvalleien' en dan met name voor het Littorellion (overkruidverbond) en Nanocyperion (dwergbiezenverbond).
Bedreiging 2: watersysteem en meer…
Het duingebied vormt een water opvang- en afvoersysteem. Het watert deels via ondergrondse waterstromen af op het Noordzeestrand en in grotere mate via duinvalleien en slotenstelsels uiteindelijk via de polder op de Waddenzee. Water hoort bij het duingebied, het geeft Terschelling mede haar unieke landschappelijke en natuurlijke kenmerken. Water kan echter ook voor overlast zorgen: aan huizen, funderingen, wegverhardingen, (camping)grasvelden en weilanden bijvoorbeeld. Door middel van een goed werkend en met elkaar in verbinding staand watersysteem met duinmeertjes (in duinvalleien), sloten en sluizen wordt er voor gezorgd dat het waterpeil nergens te hoog wordt.
Watercrassula vormt een serieuze bedreiging voor het goed functioneren van het watersysteem. Door het volgroeien van de verschillende duinvalleien en afvoerende sloten, zal de doorstroming van het water veel moeilijker worden. Dit betekent dat er vaker mechanisch opgeschoond moet worden, met alle bijbehorende kosten.
Documenten
In onderstaande documenten kunt u meer informatie lezen over de aanpak van de watercrassula in 2020.