Els Poelstra
Wie op Terschelling plannen maakt om te bouwen of te verbouwen, komt terecht in de wereld van vergunningen. Precies daar begint het werk van Els Poelstra. Als vergunningverlener bij gemeente Terschelling is Els degene die elke bouwaanvraag als eerste onder ogen krijgt. Wat gebeurt er daarna? En welke personen en partijen zijn betrokken bij jouw bouwaanvraag? Met dit interview geven we je een kijkje in dit proces.

Controle en toetsing
Wanneer er een aanvraag binnenkomt, controleert Els eerst of de aanvraag compleet is en of er geen stukken missen die nodig zijn om het plan te kunnen beoordelen. Els vertelt: “Als de aanvraag compleet is, kan ik er een toetsing op loslaten. Dat houdt in dat ik eerst naar het bestemmingsplan kijk. Dit is een document waarin staat wat er op een bepaald stuk grond mag gebeuren, bijvoorbeeld of een perceel gebruikt mag worden voor wonen of bouwen. Het is belangrijk om eerst te checken of een plan binnen het bestemmingsplan past.”
Welstandsadvisering
Wanneer een aanvraag binnen het bestemmingsplan past, vraagt Els advies van de Welstandscommissie van de gemeente: hûs & hiem. Zij kijken vooral naar de uitstraling van het uiteindelijke bouwwerk, materialen en of het voldoet aan de welstandsnota van gemeente Terschelling. Zo wordt de ruimtelijke kwaliteit en een fijne leefomgeving zo goed mogelijk behouden. De Welstandscommissie maakt gebruik van de welstandsnota die is opgesteld voor gemeente Terschelling. Pas als de Welstandscommissie een positief advies geeft en alle inhoudelijke toetsingen goed doorlopen zijn, kan Els de vergunning verlenen.
Een proces van aanvraag tot vergunning verloopt bijna nooit zonder slag of stoot. Els: “Soms moet ik extra stukken opvragen bij de aanvrager, moeten er vragen beantwoord worden, is het nodig om extra advies in te winnen bij (externe) adviseurs of komen aanvragers met nieuwe of extra informatie. Officieel heeft de gemeente acht weken om te beslissen over een vergunning, maar zodra er stukken ontbreken of er een open eind is, stopt die termijn. Als het echt niet anders kan, mogen we deze termijn met zes weken verlengen.”
Oog voor natuur
Bij bouwen op Terschelling komt meer kijken dan alleen een bestemmingsplan en de Welstandsadvisering. Het kan bijvoorbeeld ook zijn dat er natuurvergunningen moeten worden aangevraagd. Dat gaat via de provincie. Zij hebben strikte regels rondom natuur. Zo moet bij elke aanvraag gecontroleerd worden of het plan geen schade veroorzaakt aan de natuur of het landschap. Daarnaast spelen verkeersveiligheid, omwonenden en de plaats van de woning een rol.
Wie wil bouwen en een vergunning nodig heeft, loopt vaak tegen één ding in het bijzonder aan: stikstof. “Nederland is eigenlijk volgebouwd”, legt Els uit. “Een nieuwe woning is al snel een extra belasting op natuur en uitstoot. Aanvragers van een bouwplan moeten daarom vaak een Aerius-berekening laten maken. Dat is een rekeninstrument dat de uitstoot van stikstof en de effecten daarvan op Natura-2000 gebieden als gevolg van bouwactiviteiten berekent. Soms kijkt zelfs de provincie mee, vooral wanneer een bouwproject buiten de bebouwde kom ligt.”
De spelregels
Bij het afgeven van vergunningen gelden er duidelijke regels en wetten, zoals de Omgevingswet, het Omgevingsplan en het Besluit bouwwerken leefomgeving. Sinds 2024 speelt ook de Wet Kwaliteitsborging voor het Bouwen (WKB) mee bij nieuwbouwhuizen. “Die wet is landelijk ingevoerd om de bouwkwaliteit te verbeteren”, legt Els uit.
Het is logisch dat men soms tegen deze regels en wetten aanloopt. Op sommige percelen mag volgens het beleid bijvoorbeeld geen tweede woning komen. Dan moet de gemeente goed afwegen wat zwaarder telt: vasthouden aan dit beleid of toch een uitzondering maken. Ook het uiterlijk van een plan kan het soms lastig maken. “Soms moeten aanvragers andere materialen kiezen of nieuwe tekeningen laten maken”, vertelt Els. “Dat is best een drempel.’’
Persoonlijk contact en samenwerking
Moet een aanvraag misschien worden afgewezen? Dan probeert Els altijd eerst persoonlijk contact te zoeken. Ze bespreekt de problemen voordat er een officiële brief met het voornemen tot weigeren wordt verstuurd. “Mensen moeten de kans krijgen om hun plan aan te passen”, vindt Els.
Samenwerking is ook heel belangrijk. Het woonteam, beleidsmedewerkers, team Techniek en de Welstandsadvisering: iedereen kijkt op zijn eigen manier mee. Uiteindelijk rondt het team vergunningverleners, waaronder Els, de aanvraag af. “Het is echt teamwork en een wisselwerking”, zegt ze. “We houden elkaar steeds goed op de hoogte.”
Zo wordt duidelijk dat er veel komt kijken bij het werk van Els en het aanvragen van een vergunning. Het is een zorgvuldig proces met veel verschillende stappen. Bouwregels, het uiterlijk van gebouwen, natuurbelangen en samenwerking met andere partijen komen allemaal samen. Els helpt daarbij de balans te vinden tussen wat mag, wat kan en wat goed is voor Terschelling.
Wil je meer weten over een bepaald onderwerp?
Meer informatie over bestemmingsplannen
Meer informatie over de welstandscommissie
Meer informatie over de Aerius berekening
Meer informatie over de Omgevingswet, het Omgevingsplan, het Besluit bouwwerken leefomgeving en de Wet Kwaliteitsborging voor het Bouwen.