Kunt u niet stemmen omdat u bijvoorbeeld ziek bent of op vakantie bent in het buitenland? Dan kunt u iemand anders vragen om voor u te stemmen. Dit heet machtigen.

Let op: het initiatief om iemand voor u te laten stemmen moet altijd vanuit uzelf komen! Het is niet toegestaan (en zelfs strafbaar) om andere kiezers te benaderen met het verzoek om een volmacht te verlenen.

Hoe kan ik een andere kiezer machtigen?

U kunt op twee manieren iemand vragen om voor u te stemmen:

  1. Via uw stempas (onderhandse volmacht)
  2. Via een machtigingsformulier (schriftelijke volmacht)

Iemand machtigen via de stempas (onderhandse volmacht)

Iemand machtigen via de stempas kunt u bijvoorbeeld doen als u ziek bent op de dag dat u wilt stemmen.

U mag zelf kiezen wie u machtigt. De persoon die voor u stemt (de gemachtigde) moet:

  • kiesgerechtigd zijn;
  • in dezelfde gemeente als u wonen. Als de persoon die voor u stemt (de gemachtigde) niet in uw gemeente woont dan kunt u een machtigingsformulier invullen (zie onder ‘schriftelijke volmacht’);
  • uw stem tegelijk met de eigen stem uitbrengen.

Iemand machtigen via uw stempas werkt zo:

  • U vult de achterkant van uw stempas in. Doe dit samen met degene die u wilt machtigen, dan weet u zeker dat u de juiste persoon machtigt;
  • Geef de gemachtigde uw stempas en een kopie van uw identiteitsbewijs mee. Dit mag ook een goed leesbare foto van uw identiteitsbewijs op een mobiele telefoon of tablet zijn. 
  • De gemachtigde laat de kopie van uw identiteitsbewijs zien op het stembureau. De gemachtigde moet ook zijn/haar eigen identiteitsbewijs laten zien. 

Een gemachtigde kan voor maximaal twee andere personen stemmen.

Iemand machtigen via een machtigingsformulier (schriftelijke volmacht)

U kunt ook een andere kiezer machtigen om voor u te stemmen via een machtigingsformulier. Dit heet een schriftelijke volmacht.

U kunt hiervoor een formulier ophalen bij de balie van de gemeente of download onderstaand formulier. Het formulier moet uiterlijk 5 werkdagen voor de verkiezing bij de gemeente binnen zijn. 

 Met een schriftelijke volmacht kunt u iemand uit dezelfde gemeente of een andere gemeente machtigen om voor u te stemmen.

Een schriftelijke volmacht kunt u bijvoorbeeld gebruiken als:

  • u op de dag dat u kan stemmen niet in de gemeente bent. Bijvoorbeeld omdat u op vakantie bent of vanwege uw werk in het buitenland zit;
  • u geen kopie van uw identiteitsbewijs mee kan geven. Bijvoorbeeld omdat uw identiteitsbewijs langer dan 5 jaar verlopen is en u niet meer op tijd een nieuw identiteitsbewijs kan aanvragen. 

De persoon die voor u stemt (de gemachtigde) moet:

  • kiesgerechtigd zijn;
  • uw stem tegelijk met zijn eigen stem uitbrengen. 

Iemand machtigen met een machtigingsformulier werkt zo:

  • U en de persoon die voor u gaat stemmen (de gemachtigde) vullen het formulier in. Laat eerst degene die u wilt machtigen het formulier invullen voordat u dat zelf doet. Zo weet u zeker dat u de juiste persoon machtigt.
  • Lever het formulier uiterlijk 5 werkdagen voor de verkiezing in bij de gemeente.
  • De gemachtigde ontvangt een volmachtbewijs waarmee hij/zij voor u kan stemmen. Als de gemeente het volmachtbewijs heeft goedgekeurd, kan het volmachtbewijs niet meer worden ingetrokken.

De gemachtigde neemt het schriftelijke volmachtbewijs mee naar het stembureau. U hoeft geen kopie van uw identiteitsbewijs mee te geven. 

Aanvraag volmacht

Veel gestelde vragen

Hoe geef ik een veilige kopie van mijn identiteitsbewijs mee aan de persoon die ik wil machtigen?

Met de app KopieID(externe link) van de Rijksoverheid, maakt u op een veilige manier een kopie van uw identiteitsbewijs. U kunt dan de foto en het Burgerservicenummer (BSN) onleesbaar maken.

Let op: kijk goed op uw ID-bewijs waar uw BSN staat. Dit nummer kan zich ook bevinden in een (machine-leesbare) strook onderaan het document. Maak ook daar uw BSN onleesbaar.

Uw naam, geboortedatum, handtekening en de geldigheidsduur van het document zijn nodig voor de identificatie. Deze gegevens mag u dus niet onleesbaar maken.

Met de KopieID app kunt u ook een watermerk toevoegen aan de kopie. In dit watermerk vermeldt u het doel waarvoor u de kopie maakt en de datum waarop u de kopie maakt. U kunt de kopie vervolgens versturen of printen.

KopieID-app downloaden

U kunt de KopieID-app(externe link) downloaden in de Apple App Store of Google Play Store. De app is een uitgave van de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens, onderdeel van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Ik wil iemand machtigen, maar ik kan geen handtekening zetten

Wilt u iemand machtigen, maar kunt u geen handtekening zetten en staat op uw identiteitsdocument “niet in staat tot tekenen”? Dan kunt u iemand machtigen om voor u te stemmen zonder handtekening.

U hoeft de schriftelijke volmacht of de machtiging via uw stempas dan niet te ondertekenen. De gemeente of het stembureau controleert of de opmerking ”niet in staat tot tekenen’’ ook in uw identiteitsdocument staat. Als dat zo is, kan iemand anders voor u stemmen.

Voor hoeveel mensen mag ik met een volmacht gaan stemmen?

U mag per verkiezing voor maximaal twee andere kiezers een stem bij volmacht uitbrengen. Dit kan alleen tegelijk met het uitbrengen van uw eigen stem.

Ronselen van volmachten is strafbaar

Ronselen van volmachten wil zeggen dat iemand kiezers vraagt, of op een andere manier kiezers benadert, om hun stempas te ondertekenen en af te geven. Dat is strafbaar. Het is ook strafbaar om een kiezer om te kopen via een gift of een belofte. Of om de kiezer op een andere manier te dwingen om een volmacht af te geven.

Denkt u dat er stemmen worden geronseld? Doe hiervan aangifte bij de politie.